Słowo prawdy jako reguła poznania umysłowego (3)

Słowo prawdy stanowi moc poznawczą naszego umysłu

Słowo prawdy stanowi moc poznawczą naszego umysłu. Jak łatwo się domyślić, słowo prawdy nie ma nic wspólnego z myśleniem. Słowo prawdy napędza nasze poznanie tego, co realne, umożliwiając nam rozumienie realności. Bez tej poznawczej mocy nasz umysł staje się bezsilny wobec zewnętrznej, ale także wewnętrznej, realności. Umysł zaczyna wtedy karmić się danymi zmysłowymi nabudowując na tym grząskim gruncie swoje abstrakcyjne myślenie, czyli tworzenie treści intencjonalnych. Skutkiem staje się myślenie o rzeczywistości bez żadnego poznania umysłowego ani bez żadnego rozumienia (czyli faktycznego kontaktu poznawczego). Kant mówił w tym wypadku o scalaniu wrażeń w przedmioty zjawiskowe (fenomeny). Coś się nam jawi lub przedstawia (takie Vorstellungen), lecz to nie znaczy, że poznaliśmy realność. Bo to, co realne jest według Kanta niepoznawalne. Oczywiście trzeba dodać, że tylko dla naszego myślenia, a nie dla umysłu. Pod wpływem takiego myślenia nasz umysł zmienia się w świadomość, a dalsze filozofowanie staje się fenomenologią najpierw u Hegla, a później u Husserla.

Żeby przywrócić umysłowi poznanie realności konieczne jest nawrócenie się na rzeczywistość. Jednak takie nawrócenie albo zwrot czy nawet przewrót musi dokonać się na gruncie samej osoby, czyli naszej podmiotowości istnienia. Dlatego wydaje się, że do takiego zwrotu potrzebna jest osobowa miłość. Dopiero gdy osoba zakocha się w tym, co realne, tzn. w innej realnej osobie, wtedy wzmaga się jej aktywność na wszystkich polach, również w zakresie poznania. Z tego względu wysyła do umysłu akty kontemplacji, które skutkują przyjęciem i pojawieniem się w umyśle słowa prawdy. Dzięki temu nasz umysł odzyskuje zdolności poznawcze oraz zdolności rozumienia rzeczywistości, czyli uzyskuje realną moc poznawczą. Otóż nasze myślenie dysponuje jedynie możliwościami poznawczymi, które nie zapewniają nam kontaktu z rzeczywistością.

Wszystko to dzieje się w sposób doskonały, gdy osobowa miłość dotyczy Boga (Osoby Boskiej). Ale nawet realne umiłowanie drugiej osoby ludzkiej (gdy mężczyzna kocha kobietę a kobieta mężczyznę) skutkuje wzajemnym uaktywnieniem się osoby człowieka. Osobowa relacja miłości wzbogaca bowiem aktywność całej osoby. Dzięki temu duchowość człowieka zostaje znacznie wzbogacona i ożywiona. Wówczas nawet uczuciowość zostaje wzmocniona aktami upodobania i doświadcza fascynacji pięknem życia. Toteż wzbogacona duchowość jest w stanie nawiązać realny kontakt z rzeczywistością, a nie odgradzać się od niej swoimi pomysłami. Na tym właśnie polega realne życie człowieka.