Propozycja dla Młodych (4)

4.Okazuje się, że człowiek bardzo łatwo tworzy sobie różne poglądy i opinie, nie zawsze osiągając poziom wiedzy teoretycznej. Niektórzy filozofowie w ogóle podważali możliwość osiągnięcia przez człowieka prawdziwej wiedzy. Czy jesteśmy więc zdani na tworzenie dowolnych poglądów (w czym uczestniczy nasze myślenie), czy jednak mamy możliwość zdobywania niepodważalnej wiedzy? Należałoby również zapytać, jaki jest stosunek poznania (bezpośredniego kontaktu poznawczego) względem ogólnej wiedzy o człowieku? Trzeba przyznać, że filozofia zmagała się z tymi problemami przez cały czas.

Skoro sceptycyzm głosił, że żadne poznanie rzeczywistości nie jest możliwe, to wówczas pozostawała nam tylko codzienna praktyka. Jednak trzeba zauważyć, że oznaczałoby to sprowadzenie człowieka do poziomu zwierzęcego. Zwierzęta żyją na co dzień sprawami bieżącymi. Filozofowie twierdzą, że człowieka wyróżnia rozum (rozumność), który służy do zdobywania wiedzy teoretycznej. Gdy zapytamy teraz, czym jest rozum lub rozumność, znajdziemy różne odpowiedzi (czasami nawet rozbieżne). Dzisiaj rozumowi człowieka najczęściej przypisuje się myślenie. Ale filozofia klasyczna mówiła o noesis albo intellectus. Tak więc rozumowi albo raczej umysłowi człowieka przypisywano poznanie intelektualne. Wydaje się, że chodziło tu o jakieś bezpośrednie doświadczenie umysłowe. Jednak od czasów Sokratesa i Platona łączono takie poznanie z jakimiś treściami ogólnymi lub wprost idealnymi. Poznanie umysłowe miało nas kontaktować z czymś niecielesnym i niematerialnym, z czymś, co się nie zmienia i nie staje (z czymś duchowym). Platon nazwał to ideami. Dzisiaj byśmy powiedzieli, że chodzi raczej o własności transcendentalne, które określają samą realność.