Musimy zadać sobie pytanie, czy uczuciowość ludzka jest całkowicie irracjonalna? Otóż z moich badań wynika, że uczuciowość -- tak jak była umiejscowiona u Arystotelesa -- stanowi trzecią dopełniającą władzę duszy. Nie ma więc charakteru czysto zmysłowego. Ale powiecie, że przecież kieruje się cielesnymi doznaniami przyjemności. Trzeba zaznaczyć, że możemy również mieć przyjemności związane z działaniami duchowymi, kiedy cieszy nas zdobywanie wiedzy albo sprawna realizacja decyzji wolitywnych.
Ja ponadto twierdzę, że kierowanie się przez uczuciowość przeżyciami przyjemności nie jest wcale jej głównym i podstawowym działaniem, lecz jest spowodowane brakiem głównej zasady przeżywania, jaką jest piękno. Uważam, że uczuciowość jako władza duchowa podlega aktywności egzystencjalnej podmiotu osobowego. To oznacza, że osobowe piękno zawarte w podmiotowości istnienia wysyła do uczuciowości swoje akty upodobania, które zaszczepiają w niej zasadę przeżywania piękna. Dlatego uczuciowość w swoim pierwszym i zasadniczym działaniu kieruje się przeżyciem piękna, co wywołuje uczucie radości i nadziei. Takie przeżywanie piękna zostaje bowiem skierowane do cieszenia się życiem. Uczuciowość powinna więc kierować się przeżywaniem i upodobaniem życia, a nie samym dążeniem do przyjemności. Przyjemności mogą być jedynie dodatkiem do cieszenia się życiem.
Nasza ludzka uczuciowość powstała jako władza duchowa pod wpływem oddziaływania osobowej własności piękna i dlatego jej zasadnicze działanie stanowi upodobanie piękna. Taka radość i upodobanie piękna dotyczy przede wszystkim życia, ponieważ życie jest obrazem piękna. Dlatego nasza trwała radość dotyczy pięknego życia. To jest właśnie trwałe uczucie (trwały stan emocjonalny) naszej uczuciowości. Natomiast przyjemności sprawiają nam tylko chwilowe zadowolenie, ale nie wywołują niczego trwałego ani niczego realnego. Toteż o przyjemności musimy zabiegać nieustannie, co prowadzi wprost do uzależnienia. Takie uzależnienie domaga się coraz silniejszych doznań przyjemności. W ten sposób nakręca się spirala doznań i przeżyć. Przeżywanie zaś piękna i pięknego życia daje nam trwałe poczucie nadziei -- nadziei na coraz lepsze życie, ale również nadziei, która pomaga nam przetrwać trudności i przeciwności życiowe.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz