O potrzebie świętowania/1

Jakie jest ludzkie życie? Z pewnością odpowiemy, że jest pracowite. Człowiek pracuje przez całe swoje dorosłe życie. Dawniej uprawiał ziemię i hodował zwierzęta. Dzisiaj wykonuje najróżniejsze zawody, niekiedy nie mające nic wspólnego z dawnymi zajęciami i pracami domowymi. 

Człowiek – jak pamiętamy – otrzymał zadanie czynienia sobie ziemi poddaną (Rdz 1,28). Otrzymał od Boga świat przyrody w darze. (por. Benedykt XVI, Encyklika Caritas in veritate, n.48 (s.61): Natura jest do naszej dyspozycji /…/ jako dar Stwórcy /…/, by [człowiek] „uprawiał ją i doglądał” (Rdz 2,15); Ona [natura] nas poprzedza i została nam darowana przez Boga jako środowisko życia.

Żyjąc na ziemi, czyli żyjąc w naturze, człowiek musi pracować, aby zaspokoić swoje życiowe potrzeby. Praca jest więc związana z losem człowieka, ale jest także związana z ludzką naturą. Jest ona efektem poznania rzeczywistości przyrodniczej. Jest efektem odkrywania możliwości różnorodnego wykorzystania zasobów naturalnych. Praca ludzka jest zatem związana z opanowaniem przyrody, ale nie powinna prowadzić do panowania nad przyrodą.

Praca służy człowiekowi do polepszenia warunków życiowych. Praca ma służyć do lepszego życia. Jako ludzie stworzeni do ziemskiego życia musimy pracować. Musimy pracować, żeby przeżyć. Żeby zdobyć pożywienie i wodę, żeby zbudować dom i posadzić drzewa. Powtórzmy raz jeszcze – praca związana jest z ziemskim losem człowieka. Księga Rodzaju powiada, że człowiek będzie zdobywał owoce ziemi w trudzie i pocie czoła (Rdz 3,17 i 18). A więc od początku Bóg poucza człowieka, że musi pracować, że jego życie nie będzie łatwe i przyjemne.

Ale Bóg objawia jeszcze coś więcej. Bóg ukazuje człowiekowi czas odpoczynku i świętowania. Dlaczego tak się stało, że mamy trzecie przykazanie – Pamiętaj, abyś dzień święty święcił! Dlaczego człowiek powinien odpoczywać i świętować? Co to oznacza?

Człowiek trudzi się i pracuje. Człowiek musi pracować, żeby przeżyć. Pamiętamy wypowiedź św. Pawła: Kto nie pracuje, niech nie je (Tes 2 - 3,10). I nagle siódmego dnia wszystko staje. Przychodzi święto – Szabas. Praca zostaje przerwana i nastaje czas świętowania. Dlaczego Bóg nauczył człowieka, że ma świętować, że ma odpoczywać i czcić Boga w świątyni? Dlaczego Bóg objawił to w Dekalogu? Dlaczego nakazał święcić dzień święty? To znaczy, dlaczego to wszystko Bóg nakazał człowiekowi? Do czego człowiekowi potrzebne jest świętowanie? Dlaczego niezbędne są dla nas święta – ten święty dzień, dzień Pański – Domenica.

Odpowiecie mi, że powinniśmy czcić Boga i dlatego świętujemy. I to jest prawda. Ale przecież możemy wychwalać Boga w codziennej modlitwie każdego dnia. A jednak jest czas pracy, czyli czas trudu i znoju, i jest czas świętowania, czyli odpoczynku od pracy i wytchnienia. Jest to z pewnością czas poświęcony Bogu. W ten sposób człowiek pamięta o Bogu, przychodzi do Boga, oddaje Mu cześć uczestnicząc w nabożeństwach.

Powiemy więc, że świętowanie jest poświęcone Bogu. Ale świętowanie jest także czymś potrzebnym człowiekowi. Dlaczego człowiek powinien świętować? Dlaczego potrzebny jest nam ów dzień święty?

Otóż człowiek jest osobą. Człowiek jest wcieloną osobą. Z racji swej cielesności człowiek ma konkretne potrzeby życiowe. Musi pić i odżywiać się. Potrzebuje także okrycia i ubrania, potrzebuje domu jako swojej siedziby (miejsca zamieszkania). Te potrzeby są związane z naszą cielesnością. Organizm żywy posiada naturalne wymagania i potrzeby. Możemy je zaspokoić właśnie dzięki naszej pracy. Człowiek pracuje więc w celu zaspokojenia swoich naturalnych potrzeb.

Ale stwierdziliśmy, że człowiek jest osobą. Osoba ludzka ma zupełnie inne wymagania i potrzeby. Osoba potrzebuje relacji osobowych. Potrzebuje wiary i miłości, potrzebuje nadziei. Osoba potrzebuje życia wspólnotowego i przebywania we wspólnocie osób. Osoba potrzebuje środowiska osobowego, a nie zaspokojenia potrzeb materialnych.

Człowiek potrzebuje i musi pracować. Ale osoba potrzebuje świętowania. To właśnie jako osoba człowiek świętuje. Dlatego świętowanie jest czasem osobowym i dziełem osoby. Świętowanie jest czasem poświęconym dla osoby. Jest to ten moment naszego życia, gdy możemy żyć w pełni osobowo. Bo to jako osoby możemy świętować. Jako osoby czcimy przecież Boga i rozmawiamy z Nim w modlitwach. Jako osoby możemy się spotkać z Bogiem. I dlatego w dniu świętym Bóg chciał się spotkać z człowiekiem. Chciał się spotkać jak osoba z osobą, czyli jak powiada Biblia – twarzą w twarz. To dlatego dzień święty jest poświęcony Bogu. Jest to dzień Pański – Domenica.

Świętowanie polega na uczczeniu osoby. Czcimy Osoby Boskie, zwłaszcza Osobę Syna Bożego – Jezusa Chrystusa. Dalej czcimy osoby Świętych (np. naszych Patronów i Patronów Kościoła). Ale obchodzimy także uroczystości rodzinne, czcząc poszczególne osoby i ich rocznice. Świętowanie jest więc sposobem uczczenia osoby. Jest podkreśleniem szczególnej godności osoby. Świętowanie i uczczenie dotyczy więc osobowej godności. Godność osoby potrzebuje uczczenia. Godność wymaga świętowania. Dlatego takim świętem rodzinnym jest pojawienie się nowej osoby, czyli narodziny dziecka. Świętowanie jest działaniem osobowym poświęconym osobie. Świętujemy wydarzenia z życia osoby i jej łączności z Bogiem (Osobą Boską) – chrzest, Pierwszą Komunię, ślub (małżeństwo), kapłaństwo (prymicja), śluby zakonne.